PRIMA was een jaar lang open, PRIMA is nu dicht. Drie dagen in de week van 11.30-14.00 uur, nodigden we bezoekers uit plaats te nemen op de tribune. Circa 1800 mensen maakten van de gelegenheid gebruik en kwamen zitten en kijken. Een veelvoud aan passanten keek terug. We sluiten af met een observatie van Irma Driessen die op een treffende wijze reflecteert op haar bezoek aan PRIMA:

prima lunchplek, kunstplek

In Amsterdam Nieuw West ligt een plein, aan één kant ingesloten door de ring A10, aan de andere kant door twee hoge flats. Rondom dit plein ligt een winkelcentrum. In een leegstaand pand, een oude stomerij, hebben twee kunstenaars een geelwitgestreepte tribune gebouwd met uitzicht op het plein. De tribune vult de glazen pui van nok tot vloer. Ze loopt door het glas heen: de onderste trede bevindt zich buiten. Als je plaatsneemt – de treden zijn veel te hoog waardoor het lijkt of je een apenrots beklimt – word je onvermijdelijk zelf bekeken. Ik houd daar niet van, maar dat is natuurlijk het punt. Dat ik niet van kunst in de openbare ruimte houd, een lelijk woord, is nog een punt. Hier is trouwens niet de kunst, maar het uitzicht openbaar. En je kunt er prima je lunch eten. Een middag op het plein leert dat het uitzicht bestaat uit: scholieren, kantoormensen op weg naar Albert Heijn, flatbewoners, passanten. De plek maakt duidelijk, zeker als je een tijdje blijft zitten, dat je in de openbare ruimte altijd bekeken wordt, en dat je wellicht een verantwoordelijkheid schept, in welke vorm dan ook, een vorm waarover je zou kunnen nadenken, een glimlach, een oogopslag.

Dat het streeppatroon van PRIMA losjes gebaseerd is op architect Gio Ponti, die deze in een diagonale variant veelvuldig toepaste in zijn werk, maakt de bezoekers van de tribune niet uit. Dat het gebruik van de diagonaal, in de kunstgeschiedenis voor dynamiek en beweging staat, en zelfs tot een conflict kon leiden tussen Piet Mondriaan en Theo van Doesburg zal ook veel mensen een worst wezen. Iedereen ervaart de tribune op zijn eigen wijze, en dat is mooi. Veel jonge bezoekers zien in PRIMA de etalage van een sportschoenen zaak, tenminste, dat is regelmatig gevraagd. Begrijpelijk: sportschoenen hebben ook vaak strepen als symbool voor snelheid.

Bob Witman’s lezing vandaag, over Amsterdamse pleinen was de laatste. Het project nadert zijn einde. Toen we een jaar geleden deze blog begonnen was het onze intentie om vooral verslag te doen vanaf de tribune middels foto’s. Dat bleek lastiger als gedacht. Veel bezoekers van allochtone afkomst, vooral Marrokaanse, hebben van huis uit niet graag hun gezicht op de foto. Daarnaast zet de etalagefunctie de dingen heel erg op scherp, iedereen is zich erg bewust van zichzelf. Nou ja het is zo. Deze jongens kwamen na de lezing nog even zitten, en op deze manier kan het natuurlijk ook!

Volgende week in de serie lezingen PRIMA DeLuxe: Architectuurjournalist Bob Witman. Witman schrijft o.a. voor de Volkskrant en Villa Palladio. Aan de hand van het door hem, samen met Hilde de Haan, geschreven boek Amsterdamse Pleinen, bespreekt hij het fenomeen plein. Het Delflandplein komt natuurlijk ook ter sprake, bewoners en betrokkenen die geïnteresseerd zijn of mee willen praten zijn van harte uitgenodigd. Zaterdag 26 nov. 16.00 uur, toegang gratis.

Het Hem Hotel om de hoek is een aantrekkelijke keus voor de oplettende prijsbewuste bezoeker van de stad. Er zitten dan ook regelmatig buitenlanders op de tribune, vooral jongeren en reizigers uit opkomende economieën. Chinees restaurant Golden Garden heeft een deal met een Chinese touroperator. De Chinezen kijken serieus van een afstand, sippend aan hun sigaret (met dezelfde blik bekijken ze de Blokker etalage). De Koreanen maken lol, en durven binnen te komen. Alle Aziaten gaan graag samen op de foto.

Irma Driessen met Keith Haring, Pablo Picasso en de rest van de aanwezigen tijdens haar lezing afgelopen zaterdag.Tim Beglinger van Roundvision heeft voorafgaand aan de lezing een 360 graden foto gemaakt. Op Irma’s blog is de foto als een 3D-virtuele tour te bekijken: buuv.nl

Volgende week in de serie lezingen PRIMA DeLuxe: Irma Driessen.

Irma is iemand die kijkt en linkt. Aan de hand van blogpostings zal ze vertellen over beeld, kijken, zien/niet zien, en waarom kijken lastig is, zeker als je (het) wil vastleggen en bewaren. Met o.a. bekeken werk van bas fontein, frida derksema, flopke, jannie regnerus, sanne van rijn, ann van den broek.

Irma Driessen beheert twee weblogs, één met beeld buuv.nl en één met tekst irmadriessen.nl. Op de eerste doet ze verslag van kijken, op de laatste schrijft ze elke dag een bericht. Als vlieg-op-de-muur volgt ze mensen achter-de-schermen en schrijft daarover.

Zaterdag 5 nov. 16.00 uur, deur open vanaf 15.00 uur.

Bij dit project proberen we de dagen te nemen zoals ze komen. Soms open je de deur en zit je lange tijd alleen op de tribune, als een eenzame zonderling, aangestaard door het voorbijkomende publiek. Het kunstproject vervult, ook in zo’n geval zijn functie. Vandaag waren we voor de tweede keer open dit najaar, en liep het storm. De eerstejaars stuiterden binnen en waren enthousiast. We moeten eerlijk toegeven dat dat wel succesvoller voelt.

De komende weken zijn op de tribune 2 objecten te zien, gemaakt van zwart geschilderde tengels. Ze zijn ontworpen en gebouwd door eindexamen leerlingen van Scholengemeenschap IVKO.

Van november 2010 tot mei 2011 hebben ongeveer 900 mensen PRIMA bezocht en er tussen de middag hun lunch genuttigd. Deze zomer is PRIMA op de gebruikelijke openingstijden gesloten, maar vanaf het najaar zijn we weer te bezoeken. Volg de blog voor wat er in de tussenliggende periode gebeurd . . . .

De Lijnbaan in Rotterdam was het voorbeeld van hoe een na-oorlogs winkelgebied er uit diende te zien. Voetgangersgebieden, met winkels met enorme etalages. Ze werden overal in Nederland gebouwd, ze bleken vaak alleen niet goed te functioneren.

Op de foto Marly Weemen, ruimtelijk vormgever, die donderdagavond een gloedvol betoog hield over etalages door de jaren heen. De eerste lezing in een serie over onderwerpen die raken aan verschillende aspecten van PRIMA.

Volgende week starten we met een serie lezingen PRIMA DELUXE op de donderdagavond. De onderwerpen van de sprekers sluiten ieder op hun eigen manier aan bij het project PRIMA.

De eerste spreker is Marly Weemen, ruimtelijk vormgever, met een bijzondere interesse in het cultureel erfgoed uit – met name – het midden van de 20e eeuw. Marly zal spreken over de betekenis van de etalage door de tijd heen. De veranderende vorm waarin producten werden getoond, en de maatschappelijke en architectonische ontwikkelingen die daar invloed op hadden.

Donderdag 7 april, 18.00 uur, deur open 17.00 uur. Toegang gratis. De buren links bakken Italiaanse pizza, de buren rechts originele Turkse.

“Ik wist niet dat het echt was, ik dacht dat het alleen kunst was”.

De Turkse broodjeszaak naast ons is, sinds de start van het project in november, inmiddels voor de derde keer van eigenaar gewisseld. De nieuwe eigenaren hebben de vriendelijke serveerster aangehouden. Vol energie zijn ze van start gegaan, de zaak heeft een complete restyling ondergaan. Ze hebben zich duidelijk laten inspireren . . . !?

Zitten is een hele kunst op zichzelf. Hoe ga je zitten, kijk je strak voor je uit of probeer je zo open mogelijk naar buiten te kijken? Hoe zet je je lichaamshouding in? Neem je een krant of ander leesmateriaal mee? Waar ga je zitten, precies middenvoor als voorbeeld voor iedereen goed zichtbaar, of zoek je liever beschutting aan de rand, veilig tegen de muur? Dan het wachten op de eerste persoon die binnen komt. Hoe ben je zo neutraal mogelijk aanwezig? Soms volgt gedeelde intimiteit, een andere keer ga je op in de drukte.

Docent kunstbeschouwing Ans Hom van de Academie voor Beeldende Vorming gaf een openbare les over wat Nicolas Bourriaud de Nieuwe Avant-garde noemt. Gesproken werd o.a. over de blik van Bourriaud en kunstwerken in de openbare ruimte. Volgens hem is de werkelijkheid in feite een montage, een geheel van over elkaar heen liggende scenario’s en screenplays. Wij herkennen ons sterk in zijn kijk op dingen. Hij is mede oprichter van het inspirerende Palais de Tokyo in Parijs. De les leverde ons nieuwe inzichten over werken in en met de werkelijkheid op.

Hoewel de algemene gedachte is dat de dingen op deze wereld bestuurd worden door de mensen, bestaat er in de filosofie ook de gedachte dat de dingen invloed uitoefenen op ons mensen, dat zij als het ware ons handelen bepalen zonder dat we dat door hebben (zie ook 19 dec.).